Feramuz Erdin
Bu çeşit ihtarların kaynağı olarak üç prosedürden bahsedilebilir:
1. Dijital istihbarat: Burada açık kaynakların taranmasından, bir devletin sahip olduğu dijital istihbarat imkânlarının kullanılmasına kadar geniş bir yelpaze kelam bahsidir. Buradan elde edilen istihbarat bilgileri, bir öteki ülkeyi de ilgilendiriyorsa, ortalarında ittifak yahut öbür öteki ilgiler olan ülkeler ortasında paylaşılır. İstihbaratın çeşitli kaynaklarca teyit edilmesi gücünü artırır.
2. Eleman: Bu da bir istihbarat tipidir. Örgüt içine yerleştirilen yahut sonradan devşirilen elemanların verdikleri bilgiler de kıymetli bir istihbarat kaynağıdır. İstihbarat elemanının güvenilirliği alışılmış ki çok kıymetlidir.
3. Kıymetlendirme: Rastgele bir teyitli istihbarata dayanmamakla birlikte, açık kaynakların incelenmesi yahut o ana kadar olan olaylardan yola çıkılarak, olayların bundan sonra varabileceği noktanın ön görülmesine dair hususun uzmanlarınca yapılan değerlendirmedir.
Aralarında istihbarat paylaşımı olan ülkeler muhtemelen birebir istihbarata dayanarak vatandaşlarına karşı ihtarda bulunmuş olabilirler? Bu durumda, bu istihbaratın maksat ülke olan Türkiye ile de paylaşılmış olması gereklidir.
Diğer taraftan hangi kıymetli bilgi olursa olsun, bunun manipülasyon riskini de kesinlikle kıymetlendirmek gerekir. ABD’lilerin bu bilgiyi bir Orta Asya ülkesinden edindiği biçimindeki argüman doğruysa, bu bilginin bizim yetkililerimizce de tıpkı kaynaktan teyit edilmesi ihtimali mevcuttur.
Şu ana kadar yetkili makamlarımızca bu istihbarat paylaşımından ötürü başlatılan bu türlü bir operasyon yahut gerisindeki örgüte dair bir açıklama yapılmadığına nazaran, şimdilik bu bilginin bir Kıymetlendirme olduğunu var sayabiliriz.
Ama kesin bir kanaate sahip olabilmek için Türk makamlarınca yapılacak olan açıklamaları bir müddet daha beklemek gerekecektir.
BU SONUCU KİM İSTİYOR?
Aslında müptezel Rasmus Paludan’ın Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran yakmasının Avrupalılık ruhu açısından bir fikir özgürlüğü olmadığını olayın sıcağı sıcağına yazdığımız yazıda açıkça belirtmiştik. Zira Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 9. unsuru din ve vicdan özgürlüğünü açıkça koruyan kararlar içermektedir.
Zaten bu sebeple, bu olayın ardından Tevrat yakmak için müsaade isteyen bir kümeye İsveç makamları tarafından müsaade verilmedi.
O halde ortak karar veren bir üst paralel aklın bilhassa Türkiye’de göstere göstere bir istikrarsızlık ortamı yaratmak istediğini düşünmek çok mu komplo teorisi olur?
Türk toplumunun bu tahrik emelli olaya yansısı, beklendiği biçimde ölçülü ve uygar bir formda oldu. Yaşanan protesto şovlarında olaylar büyümedi ve kimse ziyan görmedi.
O halde hala bir ibadethaneye akın düzenlemek isteyenler kimler olabilir?
ASİMETRİK SAVAŞIN SİVİL GAYELER İÇİN APARATI
Terör konusunda birkaç yazı okumuş olan herkesin de çok âlâ bildiği üzere; bir terör örgütü kurulduğu devletin içinden yahut dış bir devletten yahut bazen her ikisinden de takviye almadıkça kurulamaz, büyüyemez ve yaşayamaz!
Terör örgütleri, orduların karşı karşıya gelmediği asimetrik savaşlarda maksadına sivilleri de rahatlıkla alabilen ögelerdir.
Terör örgütleri hareketlerini daha evvelce belirlenmiş bir gayeye uygun olarak yerine getirirler. Yani her hareketin bir manası ve hedefi vardır. Aksiyonların bir hiyerarşi içinde yapılması temeldir. Bu mevzuda bir istisna olan İŞİD, tekrar gayeye uygun olarak lakin hücrelerin kendi uygun görecekleri hareketleri, kendi kararları doğrultusunda yapmalarına müsaade vermiştir. Son vakitlerde IŞİD’in bu özelliği de tartışılır hale gelmiştir.
O halde Türkiye’de yabancıların gittiği bir ibadethaneye birilerince terör aksiyonu yapılmak istenmesinin sebep ve sonuçlarını uygun kıymetlendirmek gerekir.
YAKLAŞAN SEÇİM TERÖR RİSKİNİ ARTIRIR MI?
Türkiye’deki seçimler, memleketler arası medyanın da belirttiği üzere milletlerarası toplumun en çok ilgisini çeken hususlardan birisidir. Coğrafik, ekonomik, toplumsal ve kültürel tesir alanı hasebiyle Türkiye’nin pozisyonu, duruşu, dış siyaseti yahut bunun değişme ihtimali doğal olarak dünyadaki istikrarları de muhakkak ölçüde etkileyecektir.
O yüzden bir uzman “Değerlendirmesi” yapmak gerekirse; yaklaşmakta olan seçimleri fırsat bilen terör örgütlerinin tansiyonu yükseltmek, oyları manipüle etmek gayeli hareketlerde kullanılabileceği gerçeği asla göz gerisi edilmemelidir. Umuma açık kalabalık yerler sivil maksat gözeten terör örgütleri için her vakit öncelikli amaç olmuştur.
Şunu da akıldan çıkarmamak gerekir ki gerek istihbarat, gerek genel kolluk ve gerekse de özel güvenlik üniteleri ülke genelinde bu üzere yerlerde gerekli güvenlik önlemlerini almış ve uygulamaktadır. Vatandaşa düşense farkındalığını yüksek tutarak, sıra dışı bir olayı derhal 112 çizgisine bildirmektir.
Anı formda bilhassa seçim atmosferine girildiğinde, toplumsal medya üzerinden yapılacak operasyonlara karşı da “farkında” olmak ve haberin gerçekliğini teyit etmeden fiili bir harekete kalkışmamak gerekir.
Kamu idaresinin kıymetli olaylarda halka yanlışsız ve anlık bilgi aktarması çok değerlidir. Bir kriz bağlantısı metodu olarak sıkça uygulanan “sessiz kalma” toplumsal olaylarda aksi tesir yapabilir. Yanlışsız ve vaktinde bilgi akışı sağlanamayınca ortam manipülasyona müsait hale gelmektedir.
Kıdemli Güvenlik Danışmanı Feramuz Erdin